Słoneczny Stok

Zgodnie z art 14. ust.1 ustawy o planowaniu przestrzennym: „W celu ustalenia terenów, w tym dla inwestycji celu publicznego, oraz określenia sposobów ich zagospodarowania i zabudowy rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego...”

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem prawa miejscowego i jest opracowywany dla terenów wskazanych w Studium i obligatoryjnie dla terenów rozwoju zabudowy, wyznaczonych w Studium. MPZP określa sposób i etapowanie zagospodarowania terenu, koordynuje politykę przestrzenną z polityką społeczną i ekonomiczną gminy, w tym z wieloletnimi prognozami finansowymi (w rozumieniu przepisów o finansach publicznych). Plany miejscowe, z racji na ich funkcje koordynacyjne, opracowuje się dla obszarów tworzących wydzielony przestrzennie zespół urbanistyczny lub miejski. Plany miejscowe  uwzględniają ustalenia (wiążące wytyczne) polityki przestrzennej krajowej, regionalnej i miejskiej, zdefiniowane ustawowo oraz zatwierdzone programy krajowe i wojewódzkie wraz z odpowiednimi środkami.

Słoneczny Stok jako obszar chroniony

By rozwiać wszelkie wątpliwości co do ochrony tego obszaru, należy dokładnie przeanalizować położenie strefy Słoneczny Stok w stosunku do obszarów chronionych prawnie, ponieważ w wielu dyskusjach  pojawia się stwierdzenie, iż tereny te leżą w otulinie  Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego. W rzeczywistości, to stwierdzenie jest błędne, a dokładny przebieg granicy Parku znajdziemy w Rozporządzeniu Nr 107/2006 z dnia 21 lipca 2006 r. (poz. 1635) Wojewody Zachodniopomorskiego. Można tam m. in. wyczytać, o przebiegu granicy samego Parku: " (Za wsią Łubianka granica biegnie...)  ...ku północy, zachodnią granicą oddziałów 319, 274 do drogi krajowej nr 151 Gorzów Wlkp. - Barlinek, którą biegnie (po jej zachodnim skraju działki geodezyjnej) przez oddz. 274, 228, 227, 195, 194, 166 i kontynuuje wzdłuż zachodniej granicy oddziałów 165, 135, 101, 74, 49, i dalej zachodnim skrajem działki geodezyjnej drogi nr 151 Gorzów - Barlinek przez grunty wsi Moczkowo aż do granicy obrębów geodezyjnych Moczkowo i miasta Barlinek. Po granicy obrębu geodezyjnego Moczkowo granica Parku skręca na wschód, a następnie na północ i biegnie wschodnim skrajem zabudowy miasta Barlinek....". Z rozporządzenie jasno wynika, że tereny Słonecznego Stoku znajdują się w całości na terenie Barlinecko -Gorzowskiego Parku Krajobrazowego a nie w jego otulinie.

REKLAMA

Podjednostka Słoneczny Stok, ze względu na swoje położenie w Barlinecko Gorzowskim Parku Krajobrazowym, została w Studium zaliczona do obszarów i obiektywów chronionych. Sam Park jako obszar chroniony został powołany Rozporządzeniem nr 27 Wojewody Gorzowskiego z dnia 23.10.1991roku, powiększony o obszar doliny Płoni Rozporządzeniem nr 6 Wojewody Gorzowskiego z dnia 18 lipca 1996 roku, które to rozporządzenie zatwierdzało również Plan Ochrony Parku. Po zmianach administracyjnych Polski do podstaw prawnych ochrony Parku dołączyło Rozporządzenie Nr 15 Wojewody Lubuskiego z dnia 28 lutego 2006 r.  w sprawie Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Lubuskiego Nr 14 poz. 339) oraz Rozporządzenie nr 107/2006 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 21 lipca 2006 r. (Dz. Urz. Woj. Zach. Nr 89/2006 r., poz. 1635).

Park krajobrazowy jest, w myśl ustawy o ochronie przyrody, obszarem chronionym ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe, a celem jego utworzenia jest zachowanie, popularyzacja i upowszechnienie tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju.

Wszystkie te sformułowania tyczą się także Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego, które to zapisano w rozporządzeniu wojewody zachodniopomorskiego z dnia 21 lipca 2006 r., gdzie  w artykule 2 czytamy: „Szczególnym celem ochrony Parku jest zachowanie i popularyzacja jego wartości przyrodniczych, historycznych i kulturowych oraz walorów krajobrazowych w warunkach zrównoważonego rozwoju poprzez:
1) utrzymanie i odtwarzanie krajobrazu zbliżonego do naturalnego oraz harmonijnych krajobrazów
kulturowych;
2) szczególna ochronę następujących elementów:
a) przyrodniczych: meandrującą szeroką doliną rzekę Płonie zasilaną źródliskami wraz kompleksami wilgociolubnej i unikalnej roślinności; pozostałości dużych kompleksów leśnych, bogactwa fauny i szaty roślinnej obejmującej liczna grupę chronionych i rzadkich gatunków zwierząt i roślin oraz zbiorowisk roślinnych,
b) kulturowych: swoistego charakteru zabudowy wiejskiej, obiektów związanych z dawnym
młynarstwem,
c) krajobrazowych: malowniczego polodowcowego krajobrazu moreny czołowej z erozjami
wąwozowymi i unikalnymi skałkami zlepieńca wapienno - żwirowego; w niewielkim stopniu
przekształconego krajobrazu rolniczego;
3) powszechną dostępność walorów przyrodniczych i krajobrazowych;
4) prowadzenie działalności gospodarczej w sposób minimalizujący negatywne oddziaływania na
środowisko i krajobraz;
5) rozwój budownictwa w formie uzupełnienia istniejących układów przestrzennych miast i wsi z
ewentualnym ich rozszerzeniem przy unikaniu rozpraszania zabudowy;
6) rozwój infrastruktury poprawiającej stan środowiska naturalnego i warunki życia ludności.

Ponadto strefa Słoneczny Stok została w Studium zaliczona do planowanego Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego „Jeziora Barlineckie” (ZPK-5) , którego proponowany obszar obejmuje zespół trzech jezior: Barlineckie, Uklejno i jezioro bez nazwy wraz z fragmentem lasu komunalnego i projektowanym rezerwatem przyrody „Buczyny Barlineckie” oraz najbliższe otoczenie jezior m.in. z zabytkowy zespół plaży miejskiej i starego tartaku oraz ze strefą ekspozycji jeziora Barlineckiego. Planowany ZKP „Jeziora Barlineckie” pojawia się w prawię każdym lokalnym dokumencie stworzonym przez władze gminy. Informacje znajdziemy m.in. w: „ Planie Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Barlinek”, „Strategii Ekorozwoju Miasta i Gminy Barlinek”, „Lokalnym Programie Rewitalizacji Miasta Barlinek” czy też w „Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Barlinek”.

Odnośnie projektowanych ZKP w Studium można wyczytać: „Zespół przyrodniczo-krajobrazowy wyznacza się w celu ochrony wyjątkowo cennych fragmentów krajobrazu naturalnego i kulturowego, dla zachowania jego wartości estetycznych. Główną wytyczną do ochrony tych Zespołów jest zintegrowanie ochrony walorów przyrodniczych i kulturowych konkretnych wskazanych fragmentów krajobrazu. Powołanie Zespołów dałoby również podstawy do ochrony obszaru przed właściwym prawnym powołaniem rezerwatu. Dla Zespołów Przyrodniczo-Krajobrazowych powinny być sporządzone plany miejscowe zagospodarowania przestrzennego. W Planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Barlinek z 1994 r. były wyznaczone projektowane ZPK.”

Obligatoryjność sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
dla strefy Słoneczny Stok

Podstawową zasadą, wynikającą z ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jest iż miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego tworzy się fakultatywnie zgodnie z założeniami polityki przestrzennej gminy. Jednak istnieją wyjątki od tej zasady, kiedy to sporządzenie mpzp jest obligatoryjne, a stanowią o tym przepisy szczególne,  które nakładają obowiązek sporządzania planu w przypadku zaistnienia przesłanek w nich opisanych.  Jednocześnie, jeżeli władze lokalne zamierzają prowadzić procesy urbanizacyjne na określonych terenach, to zmuszone są uchwalić plan miejscowy.

W aspekcie obligatoryjności, w świetle obowiązujących przepisów, można wyróżnić plany miejscowe:
1. których obowiązek uchwalenia wynika z przepisów odrębnych. Obowiązkowe sporządzenie MPZP może wynikać m. in.:
• z ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody – w przypadku, gdy na terenie gminy przewiduje się utworzenie lub prowadzi się obszar chronionego krajobrazu, tj. obszar, który obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych,
• z ustawy z dnia 23 lipca 2003 o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – art. 16 ust. 6 tej ustawy stanowi, iż miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporządza się dla obszarów, na których utworzono park kulturowy,
• z ustawy z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i leśnych – w przypadku, gdy gmina zamierza przeznaczyć pod działalność inwestycyjną obszary dotychczas rolne i leśne (art.7 ustawy),
•  z ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku – prawo geologiczne i górnicze – dla terenu górniczego sporządza się miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w którym określa się obiekty lub obszary, dla których wyznacza się filar ochronny, w graniach którego, ze względu na ochronę oznaczonych dóbr, wydobywanie kopalin nie może być prowadzone albo może być dozwolone tylko w sposób zapewniający ochronę tych dóbr,
2. obejmujące obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów dotyczących inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym;
3. uchwalane obowiązkowo ze względu na dyspozycje zawarte w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy;
4. których sporządzenie jest zamiarem gminy ujawnionym w studium, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 8  ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w  studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego określa się obszary dla których obligatoryjnie tworzy się miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

W celu ochrony krajobrazowej Jeziora Barlineckiego i obszarów przyległych, takie też zapisy znalazły się w stosunku do strefy Słoneczny Stok. W  Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Barlinek (rozdział 12.3) określono obszary dla których opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego jest obowiązkowe. Wśród tych obszarów znalazły się tereny Parku Krajobrazowego oraz tereny zabudowy pensjonatowej nad jeziorem Barlineckim, we wsi Moczkowo. Należy również zwrócić uwagę na zapis w tym rozdziale: „Ponad 80% terenu gminy objęta jest parkiem krajobrazowym i jego otuliną. Zgodnie z ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym dla tego terenu musi być sporządzony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego."  

Kolejne wytyczne i zalecenia dla tych obszarów znajdujemy w  rozdziale 12.1.3. Barlinecko – Gorzowski Park Krajobrazowy " Puszcza Barlinecka"., a najważniejszym z nich jest zapis w podrozdziale kształtowanie krajobrazu i form zabudowy:  „lokalizacja wszelkiej nowej zabudowy wymaga sporządzenia planu zagospodarowania przestrzennego dla całej podjednostki -strefy".

Po przeanalizowaniu aktów prawnych oraz Studium miasta i gminy Barlinek wynika, że gmina Barlinek miała obowiązek przystąpić do stworzenia planu miejscowego dla strefy Słoneczny Stok.  Ten  obowiązek winien być rozpatrywany w co najmniej trzech aspektach:
a)  wynikający z ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody, gdzie na tym obszarze gmina planowała stworzyć Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego „Jeziora Barlineckie”;
b)  wynikający ze względu na dyspozycje zawarte w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Barlinek, gdzie obszar ten został włączony do obszarów objętych obowiązkowym stworzeniem planu miejscowego;
c) wynikający z prowadzonych procesów urbanizacyjnych na tym terenie.

Należało by także zwrócić uwagę i przeanalizować, czy obowiązek ten nie w wynikał z art. 7 ustawy z dnia 3 lutego 1995 roku o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r., Nr 121, poz. 1266 ze zm.), gdzie czytamy, że  przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne dokonuje się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, sporządzonym w trybie określonym w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W takim razie, czy władze gminy wiedziały o tych wszystkich aspektach planowania przestrzennego? Czy lokalna władza wiedziała, że jest zobligowana do stworzenia planu miejscowego dla strefy Słoneczny Stok? Czy były podejmowane jakiekolwiek działania w tym kierunku?  Okazuje się że tak. W Sprawozdaniu z działalności Burmistrza Miasta i Gminy w Barlinku za okres od dnia 20 czerwca do 9 sierpnia 2006 roku, znajdujemy informację w punkcie 24: „Burmistrz Miasta i Gminy zapoznał się z wnioskiem zgłoszonym przez radnego Stanisława Opatowicza w sprawie zaplanowania środków na sporządzenie mpzp dla obszarów: Moczkowo i Brunki (łącznie) i Strzelecka, Sportowa, Flukowskiego i Polana Lecha i postanowił odpowiedzieć, że wystąpi do Rady Miejskiej w Barlinku z propozycją zagwarantowania w budżecie na 2007 r. środków na sporządzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla jednostek planistycznych w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Barlinek: 3.2 „Słoneczny Stok” i 1.13 „Osiedle Moczkowo”. Sporządzenie mpzp dla jednostki planistycznej „Osiedle Moczkowo” pozwoli na rozwiązanie  wielu problemów związanych z lokalizacją i przebiegiem infrastruktury technicznej, nieodzownej dla prawidłowego funkcjonowania zabudowy mieszkaniowej. Natomiast sporządzenie mpzp dla jednostki „Słoneczny Stok” – stanowiącej przedłużenie opracowanego mpzp „Stary Tartak” – pozwoli nie tylko na uporządkowanie kwestii związanych z infrastrukturą techniczną ale również na dalszy rozwój zabudowy pensjonatowej i mieszkaniowej."

Uchwałą nr XIV/120/2007 Rady Miejskiej w Barlinku z dnia 25 października 2007 r. władze miasta przystąpiły do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla strefy 1.13. w Studium – tzw. „Osiedla Moczkowo”, a w roku 2009 plan ten został przyjęty. Należało by władze gminy pochwalić, że plan dla osiedla Moczkowo został uchwalony „ekspresowo”, w niespełna 3 lata od wniosku zgłoszonego przez Pana Stanisława Opatowicza.  Jednak w tej całej sytuacji jedno jest zadziwiające, cóż takiego stało się z planem miejscowym dla strefy Słoneczny Stok?  Plan dla Osiedla Moczkowo, które leży w otulinie parku krajobrazowego, został zatwierdzony 5 lat temu, natomiast MPZP dla strefy Słoneczny Stok, która leży w parku krajobrazowym  powstaje już od 8 lat i dalej władze gminy go nie uchwaliły.

Niewątpliwie w tej sytuacji rodzi się dużo pytań i wątpliwości: Czy Pan burmistrz, tak jak zapowiedział w sprawozdaniu,  wystąpił do Rady Miejskiej w Barlinku z propozycją zagwarantowania środków budżecie w 2007 r. na sporządzenie planu miejscowego dla strefy Słoneczny Stok? Czy Rada Miasta Barlinek takie środki przeznaczyła? Cóż takiego się stało, że władze gminy Barlinek do tej pory nie zrealizowały lub też odstąpiły od sporządzenia planu miejscowego dla jednostki Słoneczny Stok, choć były do tego zobligowane zarówno ustawą o ochronie przyrody jak i zapisami w Studium?  Czy coś stanęło na przeszkodzie lokalnej władzy w uchwaleniu tego planu? Dlaczego władze gminy pozostawiły „otwartą furtkę” do wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu niezgodnie z zapisami w Studium? 

W tym wszystkim zadziwiająca jest także bierność dyrekcji parku, w sytuacji gdy gmina zaczęła wprowadzać „planistyczny nieład” w obrębie Jeziora Barlineckiego…

Ł.
 
Cdn.

Słoneczny Stok, czyli jak upada legenda Perły Pomorza Zachodniego - część 1 >>>
Słoneczny Stok, planowanie przestrzenne w gminie - część 2 >>> 

Dodaj komentarz