Dnia 28 grudnia miała miejsce w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie w Sali im. Z. Herberta uroczystość podsumowania projektu „Przeszłość i teraźniejszość” w ramach którego została wydana książka Andrzeja Mrowińskiego o tytule: „W cieniu Holokaustu. Historia Gerta Druckera, barlineckiego Żyda”. Książka ta została wydana w dwóch językach: polskim i niemieckim.

REKLAMA

W dniu tym odbyło się także spotkanie z autorem, który wyjaśniał dlaczego nie będąc przecież Żydem tak bardzo zainteresował się społecznością żydowską zamieszkującą Barlinek w czasach międzywojennym. Wymienił kilka powodów. Pierwszym powodem jak mówił, był Emanuel Lasker, który jest bohaterem jego eksponatu filatelistycznego. Chcąc stworzyć dobry eksponat, który musi mieć minimum 80 kart wystawienniczych formatu A4 zapełnionych cennym i różnym materiałem filatelistycznym połączonym opisem i narracją tekstową należało jak usłyszeliśmy od autora poznać wcześniej dokładnie społeczność, w której dojrzewał urodzony w Barlinku przyszły szachowy mistrz świata.

Drugą przyczyną, jak mówił Pan Andrzej to jego zainteresowania historią miasta, które zresztą mogliśmy nieraz zauważyć i w serwisie internetowym Barlinek24.pl.

Autor podał także trzeci powód, który skłonił go do poszerzenia już raz podjętego w poprzedniej publikacji „Barlineckie Kamienie Pamięci”, tematu dotyczącego społeczności wyznania mojżeszowego zamieszkującej niegdyś Barlinek.

Ten trzeci powód, jak podkreślał był chyba w istocie najważniejszy. Wiedząc już dużo o tej społeczności zauważył jak dalece różny jest sposób patrzenia na relacje niemiecko-żydowskie z punktu widzenia Polaka i jak odmienne jest widzenie relacji polsko-żydowskich przez Niemców.

W Polsce w czasie międzywojennym mieszkało około 3 milionów Żydów, gdzie w trakcie wojny wszyscy oni musieli przebywać w gettach, których było ok. 400. W Niemczech gett nie było. Autor książki podkreślał, że mieszkający w Niemczech Żydzi byli prawie w całości mocno zintegrowani ze społeczeństwem niemieckim, co też różniło ich od żyjących w Polsce.

Foto: E.CH.

Usłyszeliśmy także o karze śmierci za jakąkolwiek pomoc Żydom w Polsce w trakcie wojny i braku takiej restrykcji w Niemczech. Taka pomoc na terenie Niemiec nie była karana śmiercią, można było zostać ukaranym np. za zanieczyszczenie rasowe lub osłabienie wysiłku wojennego i za takie „przestępstwo” być skazanym na 3-miesięczny pobyt w obozie.

Obecna na spotkaniu redaktorka Kuriera Szczecińskiego Agata Jankowska w swojej relacji z wieczoru autorskiego zamieszczonej w Kurierze w dniu 2 stycznia pisała: „Autor zwracał szczególną uwagę na różnice między niemieckimi Żydami a społecznością żydowską zamieszkującą polskie ziemie. - W Niemczech nie było gett, ale czy sytuacja tamtejszych Żydów była mniej tragiczna? –pytał retorycznie.”

Bohaterem książki jest urodzony w Barlinku w 1930 roku (wówczas Berlinchen) Gert Drucker, syn miejscowego dentysty. Krocząc jego krętymi ścieżkami życia, które biegły z Barlinka do Berlina, następnie do Belgii – Francji, a zakończyły się w Brazylii, zapoznajemy się z żyjącą w okresie międzywojennym w Barlinku społecznością żydowską. Poznajemy też miasto tamtych czasów.

Wiele faktów zaprezentowanych w tej publikacji pewnie będzie dla współczesnego mieszkańca Barlinka nieznanych – warto zatem sięgnąć po tę książkę.

Szkoda tylko, że nakład wydanej z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego w Szczecinie jest niski. Nie będzie też skierowany do sprzedaży. Część nakładu rozdano obecnym na wieczorze autorskim, a część zostanie skierowana do wiodących bibliotek krajowych. Książki trafią też do wszystkich bibliotek województwa zachodniopomorskiego. Miejmy nadzieję, że Barlinek, zostanie potraktowany w sposób szczególny i trafi do naszej biblioteki większa ilość tej książki.

Krzysztof Wolski – nadesłane

Foto: E.CH.

Dodaj komentarz